Các phương pháp dạy học tích cực được sử dụng rộng rãi ở nhiều trường học trên thế giới và ở Việt Nam. Nó dẫn đến việc dạy và học hiệu quả và thúc đẩy sự sáng tạo, chủ động và động lực của học sinh. Vậy dạy học tích cực là gì, hãy cùng Hachium tìm hiểu về nó trong bài viết tiếp theo.
Định nghĩa về phương pháp dạy học
Sư phạm là sự tương tác chung giữa giáo viên và học sinh trong những điều kiện dạy học nhất định để đạt được mục tiêu dạy học.
Phương pháp dạy học cần xem xét 3 khía cạnh, bao gồm: quan điểm, phương pháp dạy học cụ thể và kỹ năng dạy học.
Sử dụng các phương pháp giảng dạy hợp lý để tăng tính tương tác hai chiều trong giờ học
1.1 Quan điểm về các phương pháp dạy học
Được hiểu là định hướng chung về hành động và phương pháp, trong đó có sự tổng hợp của nhiều yếu tố, như: nguyên tắc dạy học; cơ sở lý luận của lý thuyết dạy học; môi trường và điều kiện dạy học; định vị cụ thể vai trò của giáo viên và học sinh trong việc tham gia trong quá trình giảng dạy.
Quan điểm dạy học, bao gồm cả định vị chiến lược, là một mô hình lý thuyết về phương pháp dạy học.
1.2 Các phương pháp dạy học cụ thể
Có nhiều phương pháp giảng dạy, chẳng hạn như phương pháp thảo luận, phương pháp nghiên cứu, phương pháp xử lý trò chơi hoặc tình huống, đóng vai, học nhóm, v.v. Giảng dạy, trong những điều kiện giảng dạy nhất định.
Phương pháp dạy học là cách thức mà giáo viên và học sinh đạt được mục tiêu học tập
1.4 Ghi chú
• Với mỗi quan điểm dạy học sẽ có những phương pháp dạy học phù hợp. Mỗi phương pháp dạy học cụ thể cũng có những kĩ thuật dạy học cụ thể. Tuy nhiên, đôi khi vẫn có những trường hợp ngoại lệ.
• Sự phân biệt giữa phương pháp dạy học và kĩ thuật dạy học đôi khi chỉ mang tính chất tương đối. Ví dụ, động não được coi là một phương pháp hoặc kỹ thuật giảng dạy trong một số ngữ cảnh.
• Có phương pháp giảng dạy chung cho nhiều môn học. Tuy nhiên, có những phương pháp dành riêng cho một chủ đề hoặc một nhóm chủ đề.
• Phương pháp dạy học hay công nghệ môn học có thể được gọi bằng nhiều tên khác nhau.
Có những phương pháp dạy học chung cho nhiều đối tượng nhưng cũng có những phương pháp dạy học riêng cho từng đối tượng.
2. các phương pháp dạy học tích cực
2.1 Phương pháp dạy học nhóm
Đây là một trong những phương pháp dạy học tích cực được đánh giá cao nhất hiện nay, bởi nếu tổ chức tốt giáo viên sẽ tạo động lực để học sinh tự hoàn thiện mình hơn. Đồng thời, trau dồi khả năng làm việc nhóm, tinh thần trách nhiệm và kỹ năng giao tiếp của trẻ.
Quá trình thực hiện:
• Bài tập cả lớp:
•
Giới thiệu về môn học.
Xác định nhiệm vụ chung cho nhóm.
Kỹ thuật phân nhóm:
• Dựa trên số tờ thời gian, dựa trên màu sắc, mùa hoặc hoa. Điều kiện nhóm là số lượng, màu sắc, mùa hoặc loài hoa phổ biến.
• Xếp hình: Giáo viên chia một bức tranh thành nhiều mảnh và yêu cầu học sinh chọn ngẫu nhiên (số bức tranh tương ứng với số nhóm được chia). Tình huống chung cho các nhóm nhỏ là học sinh ghép các mảnh ghép lại với nhau để tạo thành một bức tranh.
• Dựa trên sở thích: Những sinh viên có cùng sở thích sẽ tự động thành lập một nhóm.
• Dựa vào tháng sinh: Nhóm thường có cùng tháng sinh.
Phương pháp học nhóm giúp nâng cao kỹ năng giao tiếp và tinh thần trách nhiệm của học sinh
2.2 Phương pháp nghiên cứu tình huống
Đó cũng là một trong những phương pháp dạy học được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Trong phương pháp này, giáo viên sẽ kể một câu chuyện có thật hoặc một câu chuyện được viết dựa trên tình huống thực tế cuộc sống để minh chứng cho một vấn đề. Phương pháp nghiên cứu điển hình có thể được thực hiện dưới dạng văn bản, âm thanh hoặc video.
Quá trình thực hiện:
• Học sinh sẽ cùng nhau đọc, nghe hoặc xem một trường hợp điển hình.
• Suy ngẫm về các nghiên cứu điển hình.
• Thảo luận dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
2.3 Phương pháp giải quyết vấn đề
Trong phương pháp dạy học mới, học sinh được khơi dậy tính tự lực, chủ động trong giải quyết vấn đề. Thông qua cách tiếp cận này, giáo viên sẽ giới thiệu những vấn đề nhận thức có mâu thuẫn giữa cái đã biết và cái chưa biết và hướng dẫn học sinh tìm cách giải quyết.
Quá trình thực hiện:
• Xác định các vấn đề và tình huống cần được giải quyết.
• Tìm kiếm thông tin liên quan đến một vấn đề hoặc tình huống.
• Liệt kê các hành động để giải quyết vấn đề.
• Phân tích và đánh giá kết quả của các biện pháp.
• So sánh kết quả đo.
• Chọn biện pháp tốt nhất.
• Thực hiện theo các biện pháp đã chọn.
• Rút kinh nghiệm khi giải quyết vấn đề và các tình huống khác.
Phương pháp giải quyết vấn đề truyền cảm hứng cho học sinh tự lực trong việc giải quyết vấn đề
Hi vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp các trường và các thầy cô lựa chọn được các phương pháp dạy học phù hợp. Đồng thời làm tốt vai trò, trách nhiệm của bản thân, giúp học sinh có được môi trường, điều kiện học tập tốt nhất, tiếp thu kiến thức thông qua các phương pháp và công nghệ giảng dạy mới nhất.
